Monument voor Chen Yumen (midden), de uitvinder van mahjong.
De zeer geleerde heer Chen Yumen, dienaar van de jonge keizer Tongzhi, was gek op spelletjes. Hij leefde van 1817-1878 in Ningpo, een belangrijke Chinese haven, waar de Britten vrij konden handelen. Chen stond open voor nieuwe ideeën en opvattingen, had Engels leren spreken en was bevriend geraakt met de Britse consul. Samen speelden ze wel eens het kaartspel ma tiao, waar Chen verzot op was, maar de consul minder.
Kan ik het spel aantrekkelijker maken, begon Chen zich daarop af te vragen. Ma tiao telde drie kleuren, genummerd van een tot en met negen, en drie extra kaarten: groene plant, rode bloem, witte bloem. Van iedere kaart waren er vier. De keizerlijke ambtenaar ging aan de slag en voegde de beste elementen uit ma tiao en andere Chinese kaartspelen samen tot een nieuw spel. Hij handhaafde de drie kleuren van ma tiao maar veranderde de drie planten in drie draken: rood, wit en groen. De kaarten verving hij door stenen van bamboe en been, die niet konden wegwaaien en snel vervuilen. Hij voegde twee dobbelstenen en vier winden toe aan het spel. En zo werd in 1864 het spel geboren, dat onder de naam mahjong furore zou maken.
Mahjong viel bij iedereen in de smaak. Het was precies het verzetje waar de Chinezen in deze roerige tijd naar verlangden. Het was niet moeilijk om te leren. Je had weliswaar geluk nodig om het te winnen, maar daarom was het ideaal om op te gokken. Het nieuwe spel werd de nieuwe rage, aanvankelijk alleen onder intellectuelen, maar al snel bij iedereen. Chinezen en mahjong raakten onafscheidelijk.
Maar ook buitenlanders vielen als een blok voor het nieuwe spel. Toen de Chinese hoogleraar Ge Kun-hua, die mahjong had leren spelen op het Britse consulaat in Ningpo, aan de Harvard-universiteit in Amerika college ging geven in de Chinese taal, nam hij ook zijn mahjongspel mee. En zo introduceerde hij het nieuwe spel de Nieuwe Wereld, want binnen de kortste keren werd er fanatiek mahjong gespeeld door de professoren van de Harvard-universiteit.
Japanse toeristen bezoeken het museum in Ningpo.
Ningpo, tegenwoordig een bruisende miljoenenstad, eert zijn eerbiedwaardige inwoner Chen Yumen met een bescheiden museum. Op het terrein is een beeld van koper geplaatst, waarop je Chen ziet spelen met een landgenoot en een Europeaan. De vierde plaats aan tafel is vrij. Je kunt daarop plaats nemen en je laten vereeuwigen samen met de bedenker van het mooiste spel ter wereld.
