Jan Osinga maakte in 1982, toen hij achttien jaar was, een mahjongsspel van vurenhout. ‘Best grappig gedaan’, vindt hij 25 jaar later.
Een passende doos van triplex en beschilderd met gotische letters bevat het zelfgemaakte mahjongspel..
Als het deksel is verwijderd worden de bovenste laag vurenhouten mahjongstenen en rechts de vakjes met verschillende fiches zichtbaar.
De kringenstenen
De bamboestenen. Bamboe-8 is niet juist weergegeven.
De tekenstenen.
De winden, draken en gelukstenen.
De ruggen van de vurenhouten mahjongstenen.
De vier windschijfjes en bijpassend doosje..
Ook de dobbelstenen en de fiches heeft Jan zelf uit vurenhout vervaardigd.
Interview met de maker
Jan Osinga bekijkt het spel dat hij 25 jaar geleden maakte.
Ik heb dit spel vijfentwintig jaar geleden gemaakt toen ik achttien jaar was. Ik woonde toen nog thuis bij mijn ouders in Nunspeet. Mijn broer Henk was al getrouwd. Bij hem thuis heb ik voor het eerst een mahjongspel gezien. Het was volgens mij een spel van been, het was in ieder geval van boven wit.
Doe het zelf
We vonden mahjong wel een leuk spel met al die aparte afbeeldingen, maar het had wel heel wat voeten in de aarde om het te beheersen. Na één keer spelen had je alles nog lang niet door. Voor zover ik mij kan herinneren heb ik het maar twee of drie keer gespeeld. Ik werkte toentertijd in een doe-het-zelfwinkel en had niet veel om handen. Ik wilde iets leuks maken. Knutselen en dingen maken is altijd mijn hobby geweest. Christine, mijn schoonzuster, zei toen: nou, misschien kun je een mahjongspel van hout maken. Dat leek me wel wat. Ik heb hun spel meegekregen naar huis en daar heb ik het nagemaakt.
Ik denk dat ik er wel een paar weken aan bezig ben geweest. Het gebeurde in de avonduren. Je kunt wel zien dat het veel werk is geweest. Alle stenen zijn van vurenhout. Ik heb ze met de hand gezaagd in een verstekbakje. Dat zou ik nu wel anders doen, want ik heb nu de machines daarvoor. Maar dit is allemaal handwerk. Alle stenen moeten precies gelijk zijn, maar ik weet niet of me dat helemaal gelukt is. Als ik goed kijk zie ik wel wat verschillen tussen de stenen.
Mooie viltstiften
Het moeilijkste waren de afbeeldingen. De meeste heb ik er op getekend met viltstiften. We hadden thuis een kantoorboekhandel met een goede sortering viltstiften. Dat was erg makkelijk, want zo kon ik de juiste kleuren uitzoeken. De rest heb ik geschilderd met plakkaatverf, iets anders had ik niet bij de hand. Die moet je dik aanbrengen anders zakt die weg in het hout. En daarna heb ik alle stenen gelakt om de afbeeldingen te beschermen, want eigenlijk moeten die verdiept zijn zodat ze er niet afslijten. Maar dat was niet haalbaar.
Ook alle attributen.
Ik heb ook alle attributen gemaakt. Over de fiches heb ik lang zitten nadenken hoe ik de kleuren kon vervangen door vormen. Dat heb ik zo opgelost: voor de laagste fiches heb ik schijfjes gezaagd van een ronde stok van raminhout. Voor de hogere fiches heb ik een dikkere ronde stok diagonaal doorgezaagd, zodat ze een andere vorm kregen. Van recht vurenhout heb ik de andere fiches gemaakt: schuin en taps toelopend. Voor de vier windschijven heb ik een klein doosje gemaakt. Grappig, ik zie dat ze nog steeds precies passen.
Weggegeven
Ik vond het leuk om het spel te maken en nog leuker om het weg te geven. Dat werd erg gewaardeerd door mijn broer en zijn vrouw. Maar uiteindelijk is het in een kast terecht gekomen. Ze hebben er wel een aantal keren mee gespeeld maar hoeveel keer weet ik niet. Het formaat bleek onpraktisch te zijn. De muren werden nogal groot en daardoor onhandig. En de stenen waren eigenlijk te licht van gewicht. Je kunt aan het spel wel zien dat er in die vijfentwintig jaar niet erg intensief mee gespeeld is.
Nou, dat is toch leuk gemaakt!
Het is een vrijetijdsbesteding geweest, leuk om te doen, leuk om te proberen, kijken of het je lukt. Dat was het idee. Toen ik het spel na vijfentwintig jaar terug zag, dacht ik: nou, dat is toch leuk gemaakt. Alleen als ik nog eens zo’n spel zou maken, zou ik de stenen wat kleiner en strakker maken. En ik zou een oplossing moeten vinden voor die afbeeldingen op de stenen. Echte mahjongstenen zijn uitgefreesd en dan ingekleurd. Dat is natuurlijk veel bestendiger tegen slijtage. En voor de rest vind ik niet dat ik het heel verkeerd heb gedaan. Best grappig eigenlijk.
Jan Osinga heeft van zijn hobby zijn beroep gemaakt en is nu aannemer in Baarn onder de naam Jan Osinga Klusservice.
