Ze komen uit een groot gezin met negen kinderen. Op vrijdagavond speelden de Rijndersen steevast spelletjes: klaverjassen, pokeren, barricade, noem maar op. Vanaf 1975 zijn ze verslingerd aan mahjong.
Waar? Om de beurt. Vanavond bij Wim in Amsterdam.
Welke frequentie? De vrijdagavond is onze mahjongavond, maar daar komt de laatste tijd steeds vaker wat tussen.
Van hoe laat tot hoe laat? We eten altijd eerst, uit of thuis, hangt er van af. Vanavond heeft Wim gekookt en het moet gezegd worden: een koningsmaal. Daarna komen de stenen op tafel, om een uur of half acht, en we spelen door tot een uur of elf. Sinds Robert zijn haren kwijt is, wil hij tegenwoordig wat eerder naar huis. Robert: Vroeger toen ik in Brussel woonde, hielden we mahjongmarathons. Dan kwamen ze vrijdagsmiddags al, hapje eten, spelen, een paar uurtjes slapen, spelen, hapje, eten, en weer spelen tot zondagmiddag. Dat was soms erg heftig. Te heftig soms.
Welke variant? Onze eigen. Je mag alleen met schoon spel mahjong maken. We spelen met de seizoenen en we hebben naast de heersende wind ook een heersende draak. Die geeft dus een extra verdubbeling. Misschien dat we in de toekomst wat EK-regels toevoegen.
Hoe kennen jullie elkaar? Ton en Wim zijn broers, Robert is hun neef, een zoon van hun oudste broer en Paul is een (ex-)zwager, was getrouwd met de jongste zus. Wim: We konden geen afscheid van hem nemen. Paul: Ze moesten iemand hebben die z’n centjes inlevert.
Vroeg geleerd? We komen uit een groot gezin met negen kinderen. Op vrijdagavond werden steevast spelletjes gedaan: klaverjassen, pokeren, barricade, noem maar op. Vader was een bridger. Paul: Het eerste wat hij over mij vroeg was: ken ie kaarten? Als kind mocht je alleen maar toekijken, want er werd altijd om geld gespeeld. Pas als je geld verdiende, mocht je mee doen, Ton: Zodat pa je een poot kon uitdraaien! Die ouwe was snoeihard wat dat betreft, hij had geen enkel medelijden met je. Van: ach, die arme jongen. Helemaal niet.
Sinds wanneer mahjong? Zo’n 30 jaar geleden kwam broer Cor aanzetten met mahjong. Daar raakten we meteen aan verslingerd. De spelregels haalden we uit het Rode Boekje van Eberhardt. Toen vader overleed nam ma zijn plaats in. Zij maakte zich onsterfelijk door de W van westenwind te verwarren met de witte draak en aldus een ‘witte wind’ te annonceren. Ma is inmiddels ook overleden. Paul, Ton en Robert (de ‘Drie wijzen’) spelen het langst samen. Wim is er als laatste bijgekomen.
Speelmateriaal? Een ronde tafel afgedekt met een stuk vinyl tegen het gekletter. Ze spelen met dikke stenen van kunststof en met een helgele rug. Het is het spel dat Ton van ma heeft geërfd. Of beter gezegd: heeft toegeëigend.
Competitie? Nee, we spelen altijd om geld. We zijn de Chinezen van Europa. Geld maakt het spannender. Eén cent per punt en sinds de euro een halve cent per punt. Als je een goeie avond hebt kun je met € 20 naar huis gaan. De scores lopen niet zo hoog meer op als vroeger. Toen heeft een van hen ruim 80 gulden op een avond verdiend. Robert heeft de scores een tijd lang bijgehouden maar doet dat niet meer. Door de bank genomen won hij het meeste. Hij heeft daardoor een kleine 1000 gulden verdiend – in 15 jaar.
Toernooien? Zijn heel spannend. Je eigen clubje ken je van haver tot gort, maar op een toernooi is dat anders. Daar zie je gelukkig ook steeds nieuwe gezichten. Dat maakt het extra leuk, al vonden wij in het begin dat er vaak erg schijterig werd gespeeld. Wij willen altijd hoger en mooier, maar daar zijn we wel een beetje van terug gekomen. Het is wel jammer dat het niveau zo veel kan verschillen. Thuis spelen we een lekker hoog tempo, we leggen een steen al weg voor we een nieuwe van de muur trekken. Dat hoef je op een toernooi niet te proberen. Daar doen soms mensen mee, die verbaasd zeggen: Wat is dat voor een steen? D’r staat niks op!
Spelmoment. Gooi ’s wat moois op! Heb ik net gedaan! Ballen-2. Dat is toch zeker levensgevaarlijk! Wat zit jij nou te janken? Je speelt ballen! Ballen-5. Ik word helemaal gek van die jongen! Ballen-5. Doe ’s wat voor ‘m. Ballen-5. Als jullie zò beginnen! Dit zal m’n dood worden: kringen-5. Mahjong! Dat was een cadeautje!
Uitslag? Rond half twaalf stoppen ze. Ton is de enige die wint: € 15.-. Robert verliest € 3.-, Wim € 5.- en Paul is met € 7.- de grootste verliezer van de avond.